Kans op overlijden na infectie SARS-COV2

 COVID-19: kans op overlijden na infectie SARS-COV2

Als je berichten volgt over SARS-COV2 en Covid-19 dan krijg je voortdurend te maken met mensen die je precies weten te vertellen dat het risico van een SARS-COV2 infectie wel meevalt. Bijvoorbeeld “in 99,975% van de gevallen overleef je een infectie”. We zouden dus voor niets bang moeten zijn. Een vaccin hebben we niet nodig en al die maatregelen zijn dus onzin. Dus kom laat ik het eens over die kans hebben.

De kans op een infectie.

Ten eerste, het Sars-cov2 virus is een behoorlijk besmettelijk virus, dat voor december 2019 nog niet eerder onder de mensheid heeft gecirculeerd. Dat betekent dat ongeacht de maatregelen, vroeg of laat iedereen een keer een infectie van het virus kan oplopen. Alleen met een wereldwijd gecoördineerde lockdown, zou je nu alleen nog in theorie dit virus kunnen uitroeien.

Op dit moment doen we daarom bij gebrek aan een effectieve behandeling er alles aan op de verspreiding af te remmen, zodat we tijd winnen om een geneeswijze of vaccin te ontwikkelen, die het virus, of de gevolgen daarvan, effectief kunnen bestrijden. Onder andere voorkomt dit nu dat de zorg overbelast raakt, met nog grotere, andere gevolgen. Het is nu dus niet zozeer de vraag of je besmet wordt, maar veel eerder wanneer.

Kans op sterfte.

Dus als de kans dat je een keer in je leven een infectie oploopt nagenoeg 100% is, dan wordt in de regel het ergst denkbare gevolg, namelijk het overlijden ten gevolge van de infectie als het grootste risico gezien. 

Vanaf de eerste dag dat het virus in ons land was vastgesteld, circuleren er schattingen, die tot veel verwarring geleid hebben. Cherry-picking is aan de orde van de dag. Diegene die een lage sterftekans als argument nodig heeft, zal die voorbeelden vinden, diegene die wil benadrukken hoe erg het is, zal tegengestelde informatie kunnen aandragen.  Zo zijn verschillen tussen landen erg groot, dus je kan altijd wel ergens jouw gelijk vinden.

Ook de leeftijd is een geliefd onderwerp om het eigen gelijk te verdedigen. De ziekte zou alleen voor mensen boven de 70 echt gevaarlijk zijn. Of de ziekte treft alleen mensen met een slechte gezondheid.

Er is afgelopen najaar een wetenschappelijke publicatie (zie referentie) verschenen, waarin de kans op sterfte na infectie wordt geanalyseerd en waarmee de verschillen tussen leeftijdsgroepen en indirect daardoor ook tussen landen verklaard kunnen worden.

Dit artikel laat het verband tussen leeftijd en kans op sterfte zien. Om te laten zien dat het virus ook op jongere leeftijd kan toeslaan heb ik de grafiek uit het artikel met een logaritmische schaal toegevoegd.

Daarin zie je duidelijk hoe sterk de kans op overlijden na infectie toeneemt naarmate je ouder wordt. In de elektronische bijlage van het artikel staan de cijfers in een tabel gerangschikt. En voor de fijnproevers wordt ook naar andere vergelijkbare studies verwezen.

En wat blijkt, als je tussen de 40 en 50 jaar oud bent dan is de kans van overlijden na infectie al 0,123%. Tussen de 50 en 60 jaar is dat 0,413%. Tussen de 60 en 70 jaar loopt dat op naar 1,38%  en tussen de 70 en 80 jaar wordt het 4,62%. Boven de 80 kom je uit op 15,46%.

Omdat landen qua leeftijdsopbouw van de bevolking sterk kunnen verschillen hebben de onderzoekers deze relatie toegepast op de bevolkingssamenstelling van verschillende landen. Daarmee kon 87% van de variantie tussen landen verklaard worden. Die staan in de 2e grafiek.

Opvallend is dat Nederland gemiddeld gezien relatief laag scoort (0,8%) ten opzichte van wat op basis van de bevolkingssamenstelling verwacht wordt (1,2%). Dat kan te maken hebben met de onderschatting van de werkelijke sterfte aan het begin van de epidemie, maar het kan ook zijn dat andere factoren zoals hoe wij de samenleving hebben ingericht, maar ook de ruime toegang tot medische zorg kan een rol bij ons spelen. 

De onderzoekers stippen aan dat er een relatie kan zijn met onderliggend lijden, maar uit hun onderzoek blijkt dat die een beperkt effect op de uitkomsten hadden. 

Desalniettemin zou het het Nederlandse sterftecijfer van 0,8% op een bevolking van ruim 17 miljoen inwoners makkelijk 140.000 slachtoffers kunnen opleveren. Dat is aangenomen dat groepsimmuniteit niet snel genoeg kan ontstaan.

Is dat een erg hoog getal? We zijn immers nu pas bij een oversterfte van zo’n 15000 aanbeland. Nou nee. In de VS zijn op inmiddels ruim 20 miljoen geregistreerde gevallen in minder dan een jaar tijd 353.000 slachtoffers geteld.

Ook wordt in het artikel kort ingegaan op de kans op overlijden na infectie door Sars-Cov2 in vergelijking met de seizoensgriep (Influenza). Op basis van andere publicaties stellen zij dat de kans van overlijden ten gevolge van de seizoensgriep vrijwel altijd beneden de 0,1% ligt. Als je in ogenschouw neemt dat op dit moment het sterftecijfer in de VS tengevolge van Covid19 nu al meer dan 0,1% van de totale bevolking (dus niet de geïnfecteerde bevolking) bedraagt, dan bevestigt dat Covid19 behoorlijk kwaadaardiger is dan een simpele seizoensgriep.

Samenvattend

- De waargenomen sterftekans in Nederland bedroeg volgens deze studie 0,8% van de geïnfecteerden. Als alle Nederlanders een infectie zouden doormaken, dan zou deze virusuitbraak ca 140.000 slachtoffers kunnen veroorzaken. 

- De op basis van een internationale vergelijking uitgevoerde analyse, die rekening houdt met de leeftijdsopbouw van de bevolking, voorspelt een sterftekans van 1,2% voor Nederland 

- 87% van de variatie tussen landen kan door de leeftijdsopbouw van een land verklaard worden

- De waargenomen (0,8%) en voorspelde (1,2%) sterftekans voor ons land is aanzienlijk hoger dan bij de jaarlijks griep wordt waargenomen (0,1%). 

- Ben je op of boven middelbare leeftijd (40-50) jaar, dan is je sterftekans na infectie door SARS-COV2 groter dan 0,1%. Elke 10 jaar blijft die kans exponentieel toenemen tot ruim 15%

Referentie 

Levin, A.T., Hanage, W.P., Owusu-Boaitey, N. et al. Assessing the age specificity of infection fatality rates for COVID-19: systematic review, meta-analysis, and public policy implications. Eur J Epidemiol 35, 1123–1138 (2020). https://doi.org/10.1007/s10654-020-00698-1